رابطه بین عوامل نگه دارنده شغلی و رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی : آزمون نظریه هرزبرگ

نویسندگان

1 استاد مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی ، دانشگاه گیلان،رشت ، ایران،

2 دانشیارمدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی ، دانشگاه گیلان،رشت ، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی ، دانشگاه گیلان ،رشت ، ایران

4 کارشناس ارشد مدیریت ورزشی ، دانشکده تربیت بدنی ، دانشگاه گیلان،شمال، آمل ، ایرا

چکیده

این پژوهش به منظور  بررسی رابطه بین عوامل نگه­دارنده شغلی و رضایت شغلی دبیران تربیت­بدنی شهر رشت بر اساس تئوری هرزبرگ انجام گرفته است. جامعه آماری کلیه دبیران تربیت­بدنی (160 نفر) شهر رشت در سال تحصیلی 89- 88 بودند که 126 نفر(75/78 درصد ) به پرسشنامه 33 سؤالی عوامل نگه­دارنده شغلی اینگلس، چاک و پاستور(1996) با مقیاس 7 ارزشی لیکرت و ضریب پایایی 88/0 و پرسشنامه استاندارد 71 سؤالی رضایت شغلی اسمیت و همکاران(1969) پاسخ دادند .  برای تحلیل داده­ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و آزمون t در سطح معنی­داری05/0  P≤ استفاده شد. از میان عوامل نگه دارنده شغلی دبیران تربیت بدنی ، عامل تشخص و احترام ، تعادل شرایط کاری و سازمانی، و عامل جامعیت و برابری به ترتیب در اولویت قرار داشتند. بیشترین رضایت شغلی دبیران تربیت بدنی از نوع کار و کمترین رضایت از حقوق و مزایا وجود داشت . با اینکه بین  کل عوامل نگه­دارنده شغلی و هر کدام از سه عامل نگهدارنده با رضایت شغلی رابطه معنی­داری وجود نداشت ، ولی فقط رابطه بین عامل شرایط کاری و سازمانی با رضایت از مدیر مدرسه، مثبت پایین و معنی­دار ((18/0R=  ،4/0 P=)) و رابطه عامل جامعیت و برابری با رضایت از نوع کار، پایین، منفی و معنی­دار بود (18/0-R=  ،4/0 P=). با اینکه عوامل نگهدارنده شغلی دبیران تربیت بدنی نمی­توانند سبب افزایش رضایت شغلی شوند ، ولی ایجاد شرایط کاری مطلوب و رعایت انصاف و برابری می تواند نارضایتی را کاهش دهد. رضایت شغلی دبیران از نوع یا ماهیت کار و روابط با همکاران  وعدم رضایت را از حقوق و مزایا ، اهمیت  شغل دبیری و عوامل اجتماعی عاطفی، و عوامل بیرون از شغل مانند حقوق و دیگر امکانات رفاهی را در تامین رضایت شغلی نشان می دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Job Vocational Factors and Job Satisfaction in Physical Educators: Testing of Herzberg Theory

نویسندگان [English]

  • Rahim Ramezaninezhad 1
  • Mehrali Hemmatinezhad 2
  • Masoumeh Khosravi 3
  • Masoumeh Pand 4
1 Professor of Sport Management, Faculty of Physical Education, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Associate Professor of Sport Management, Faculty of Physical Education, University of Guilan, Rasht, Iran
3 PhD Student of Sport Management, Faculty of Physical Education, University of Guilan, Rasht, Iran
4 MSc of Sport Management, University of Guilan, Shomal, Amol, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the relationship between job vocational factors and job satisfaction in physical educators of Rasht city based on Herzberg theory.The statistical population were all physical educators of Rasht city (N=160) in the academic year of 2010-2011. 126 subjects (78.75%) answered the 33-item questionnaire of Job Vocational Factors (Ingles, Chuck and Pastor, 1996) with 7-point Likert scale and reliability coefficient of 0.88 and the standard 71-item questionnaire of Job Satisfaction (Smith et al., 1969). The data were analyzed by Pearson and Spearman correlation coefficient tests and t test at P≤0.05.The findings showed that among job vocational factors of the physical educators, recognition and respect, the balance of working and organizational conditions, and inclusivity were the most important factors respectively. Also, among job satisfaction factors, satisfaction from work nature was the first factor and pay was the last factor. Although there were no significant relationships between all job vocational factors and the top three job vocational factors and job satisfaction, there was a significant, low, positive relationship between work and organizational conditions factor and satisfaction from school principal (P=0.4, R= -0.18). There was a significant, low, negative relationship between inclusivity factor and satisfaction from work nature (P=0.4, R= -0.18). Although job vocational factors cannot increase job satisfaction, optimal working conditions and inclusivity can reduce dissatisfaction. Instructors' satisfaction from work nature, their relationship with their colleagues and lack of satisfaction from pays indicated the importance of this job and social psychological factors as well as external factors such as pays and other facilities for job satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • working conditions
  • recognition
  • inclusivity
  • Job Satisfaction
  • physical educator
1- احسانی، محمد ،ترک زاده، کبری، اقبالی، مسعود (1383). شیوه های افزایش انگیزش به یادگیری از دیدگاه دبیران زن تربیت­بدنی شهر اصفهان، مجله حرکت، شماره 19، ص­ص 155- 141.
2- استوار، صغرا و امیرزاده، ماندانا(1387). بررسی رابطه میان هوش هیجانی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کارکنان بخش خصوصی در شهر شیراز، فصلنامه نو در مدیریت آموزش، سال اول شماره­ی دوم، زمستان، ص­ص 40-25.
3- اسدی، حسن. طالب پور، مهدی. مرتضوی، مسعود. کاظم نژاد، انوشیروان (1380). بررسی و مقایسه رضایت شغلی مدیران، کارمندان و استادان دانشکده های تربیت بدنی و علوم ورزشی کشور، حرکت، شماره 9، ص ص 114-101.
4-امیری، موسی (1384) بررسی رابطه رضایت شغلی معلمان ابتدایی شهرستان لاهیجان با عملکرد آموزشی آنان در کلاس درس، پایان نامه کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی استان گیلان، ص ص 32-47.
5- امین بیدختی، علی اکبر و صالح پور، معصومه(1386). رابطه رضایت شغلی با تعهدسازمانی در کارکنان آموزش و پرورش، دو ماهنامه علم پژوهشی دانشور رفتار، دانشگاه شاهد، شماره 26، ص­ص 40- 31.
6- انصاری ، محمداسماعیل، دهقانی اناری، فرشید،شهبازی ، غلامرضا(1391). بررسی رابطه بین عوامل انگیزشی بهداشتی با رضایت و نارضایتی شغلی با استفاده از نظریه هرزبرگ ، پژوهش های مدیریت انتظامی (مطالعات مدیریت انتظامی)  ، شماره 7(2) ، ص ص178-196.
7- ایمانخواه، مرتضی( 1389). رابطه بین عوامل نگه­دارنده شغلی و تعهد­سازمانی دبیران تربیت­بدنی استان گیلان، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور ، ص ص35-52.
8- بخشی علی­آبادی، حمید و همکاران( 1383). عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزش شغلی اعضاء هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ص­ص 37- 30.
9- برادران کاظم زاده، رضا ، هاشمی ، مه سیما(1388 ). بررسی عوامل انگیزش شغلی در سازمان بر اساس نظریه هرزبرگ و ارایه دو مدل اندازه گیری پیشنهادی برای عوامل انگیزشی و بهداشتی ، شریف ،شماره 25 (ویژه مهندسی صنایع، مدیریت و اقتصاد) ، ص ص 25- 37 .
10- پوشنه، کامبیز و همکاران( 1387). شناسایی عوامل کاهش دهنده انگیزه معلمان و ارائه راهکارهای برون­رفت از وضعیت کنونی، به سفارش سازمان آموزش و پرورش شهرستان­های تهران، ص ص 25-32.
11- جهانی، فرزانه و همکاران( 1389). رضایت شغلی و عوامل مرتبط با آن در کارکنان بیمارستان­های شهر اراک، مجله علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، سال سیزدهم، شماره1(پیاپی 50)، ص­ص 39-32.
9- جهانیان، رمضان(1374). بررسی رضایت شغلی دبیران بر مبنای نظریه هرزبرگ در مدارس راهنمایی پسران شهرستان دامغان، اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، ص ص 22-31.
13- حق پرست ضیابری، اشرف السادات (1383). بررسی تاثیر شیوه های مدیریت بر رضایتمندی و ماندگاری دبیران مقطع راهنمایی ناحیه یک شهرستان رشت، مرکز آموزش مدیریت دولتی استان گیلان، ص ص 33-38.
14- خاوری، لیلی و یوسفیان، جواد( 1386). مقایسه رضایت شغلی اعضای هیئت علمی غیرفعال و فعال در ورزش دانشگاه یزد، فصلنامه المپیک، سال یازدهم، شماره 1 (پیاپی 37)، ص­ص 59-49.
15- رادافشار، زهره و همکاران( 1389). بررسی عوامل انگیزشی مؤثر بر ماندگاری اعضای هیأت علمی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از سال 1365، مجله پزشکی هرمزگان، سال چهاردهم، شماره سوم، ص­ص 166- 164.
16- رمضانی نژاد، رحیم (1381). بررسی عوامل نگهدارنده شغلی در بین مربیان تربیت بدنی و ورزش دانشگاه های دولتی کشور، پژوهش در علوم ورزشی، شماره 4، ص ص 37- 25.
17 - رمضانی نژاد، رحیم، همتی نژاد، مهرعلی، نژاد سجادی، سید احمد(1383). مقایسه عامل نگهدارنده شغلی دبیران تربیت بدنی با دبیران غیر تربیت بدنی، حرکت، شماره 20، صص 71- 55.
18- رمضانی­نژاد، رحیم و همکاران(1388). رابطه بین جو سازمانی مدارس و تحلیل رفتگی شغلی معلمان تربیت­بدنی، نشریه مدیریت ورزشی شماره­ 1، تابستان، ص­ص 235-225.
19 شعبانی بهار، غلامرضا، فراهانی ، ابوالفضل، جعفری ، عبداله( 1390). تعیین رابطه تعهد سازمانی و رضایت شغلی معلمان تربیت بدنی آموزش و پرورش استان همدان ، پژوهش های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، شماره 8 ،ص ص33 -42.
20- صفری، فری(1383).بررسی عوامل موثر بر میل به ماندن شغل معلمان در مدارس متوسطه شهرستان صومعه سرا، پایان نامه کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی استان گیلان، ص ص 43-48.
21- علیزاده، ابراهیم( 1387). عوامل تشکیل دهنده خشنودی شغلی، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال پنجم، شماره 17، ص­ص 70- 53.
22- قره خانی، حسن،کوزه چیان، هاشم، احسانی ، محمد(1387). بررسی انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی بر اساس نظریه هرزبرگ ، حرکت ، شماره 36، ص ص 57-71.

23 - کشتی‌دار، محمد ،چراغ بیرجندی، کاظم، رضوی ، محمّدحسی( 1388). مقایسة عوامل نگهدارنده شغلی معلّمان تربیت‌بدنی و غیر تربیت‌بدنی و ارتباط آن با برخی از مشخّصات فردی، پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال 5، شماره 29، ص ص87-101.

24- کلدی، علیرضا و عسگری، گیتا( 1382). بررسی میزان رضایت شغلی معلمان ابتدائی آموزش و پرورش شهر تهران، مجله روان­شناسی و علوم تربیتی، سال سی و سوم، شماره1، ص­ص 120-103.
25- کوزه­چیان، هاشم(1382). بررسی ارتباط بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی مدیران و معلمان مرد تربیت بدنی آموزشگاه های استان خراسان، فصلنامه المپیک، سال یازدهم، شماره 1و2 (پیاپی 23)، ص­ص 52-43 .
26- محرابی، محسن(1388).  بررسی رابطه بین رضایت شغلی و تعهدسازمانی کارکنان اداره کل تربیت­بدنی استان­های گیلان، لرستان و قم، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، ص­ص 72- 60.
27- میرزایی، غلامرضا و همکاران( 1385). عوامل مؤثر بر رضایت شغلی افسران در یک واحد نظامی، مجله طب نظامی، سال هشتم، شماره 1، ص­ص 77- 69.
28- میرشکرائی، سید مهران( 1379). بررسی ارتباط بین رضایت شغلی و عملکرد کارشناسان دانشگاه تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ص­ص 48- 43.
29- مسعوداصل ایروان,اخوان بهبهانی علی,نصرتی نژاد فرهاد,غلامرضانژاد علی ( 1389). بررسی ارتباط عوامل بهداشتی و عوامل انگیزشی با رضایت شغلی کارکنان بیمارستان­های آموزشی یاسوج بر اساس نظریه انگیزشی هرزبرگ، مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دوره 20، شماره 1، ص­ص 57- 52.
30- مشبکی، اصغر(1385). مدیریت رفتار سازمانی، چاپ سوم، تهران، انتشارات ترمه، ­ص 77.
31- مشکانی، زهرا سادات( 1386). بررسی رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانشکده پزشکی تهران و عوامل مؤثر برآن، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوره 65، ویژه نامه اول، ص­ص 63- 59.
32- نریمانی، محمد و همکاران(1386). بررسی ویژگی­های شخصیتی و رضایت شغلی کارکنان دانشگاه­های اردبیل، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دوره هفتم، شماره 1، ص­ص 83- 77.
33- نظرپور صمصامی، پروانه( 1385). رابطه ویژگی­های شخصیتی معلمان با رضایت شغلی آنان در سه مقطع تحصیلی ابتدائی، راهنمایی و متوسطه مسجدسلیمان، مجله دانش و پژوهش در علوم تربیتی، شماره دهم و یازدهم، ص­ص 146-121.
34 - نوربخش، مهوش(1376). بررسی انگیزش شغلی اعضای هیئت علمی دانشکده­های تربیت­بدنی سراسر کشور بر اساس نظریه هرزبرگ، رساله دوره دکتری، دانشگاه تهران، ص­ص 70- 45.  
35-  نوربخش، مهوش ، علیزاده ، محمود ( 1383). بررسی رضایت شغلی دبیران تربیت­بدنی شهرستان اهواز، مجله حرکت، شماره 22، ص­ص 189-171.
36-  نوربخش‏، مهوش( 1384). بررسی عامل­های فشارزای شغلی و عامل­های نگهدارنده شغل و ارتباط آن با عملکرد شغلی دبیران مرد تربیت­بدنی شهرستان اهواز، کمیته ملی المپیک، ص­ص 87-75.
37-  نوربخش، مهوش، میرنادری علی اکبر( 1384). بررسی رابطه جوسازمانی با رضایت شغلی در معلمان تربیت­بدنی دوره متوسطه شهر اهواز، فصلنامه المپیک، سال سیزدهم، شماره 1(پیاپی 29)، ص­ص 17-7.
38- نیکدل، مهدی و همکاران( 1387). ارتباط بین سبک رهبری تحول­گرا و عمل­گرا با رضایت شغلی کارکنان تربیت بدنی، چکیده مقالات همایش ملی مدیریت ورزشی(با تأکید بر سند چشم­انداز 20 سال جمهوری اسلامی ایران)، مرکز مدیریت ورزشی، ص 77.
39- هزاوه ای، محمدمهدی و صمدی، علی( 1386).عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان اجرایی استان همدان، مجله تحقیقات علوم رفتاری، دوره پنجم، شماره اول، ص­ص 53- 47.
32- یارمحمدی ، سعید، همتی نژاد، مهر علی، رمضانی نژاد، رحیم  ( 1389 ). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و رضایت شغلی معلمان تربیت بدنی،  مدیریت ورزشی (حرکت)  ، شماره 6 ، صص 29- 46.
33- یعقوبی، مریم( 1388). رابطه عدالت سازمانی با رضایت شغلی و تعهدسازمانی در بین کارکنان بیمارستان­های منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت سلامت، دوره 12، شماره 35، ص­ص 32- 25.
42- Adeyinka T( 2007). Work Motivation, Job Satisfaction, and Organizational Commitment of Library Personnel in Academic and Research Libraries in Oyo state, Nigeria, Department of Library and Information Studies, University of Botswana,Research report, 42-52.
43-   Bolomoff, H.G(1999). Job Satisfaction and Performance of Coaches of the Spar- Time Sport School in Africa, Research report,132-140
 
44- Jolla, La ( 2001). The National University Teacher Retention and Attrition Survey,Research report,34-39.
45- Nee, John H & Stewart Endya( 2001). Teachers Retention and Recruiting in Georgia, A Quantitative Approach. Available online http:// ed tech, Msu, edu/searchearaora 2002/ view proposal/text,45-54.
46- Parks. Janet( 1994). Job Satisfaction of Sport Management Alumena, Journal of Sport Management, Human Kinetics, 49-56.
47- Plash, sh, Piotrowski, ch(2006). A Study of Alabama Special Education Teachers, Academic Research Library , 127(1) ,125-128.